Danh mục: Đạo Mẫu

Cô Chín Sòng Sơn: Còn gọi là cô Chín Giếng, một Tiên Cô tài phép, theo hầu Mẫu Sòng, lại có tài xem bói, 1000 quẻ cô bói ra thì không sai một quẻ nào, Cô có phép thần thông quảng đại , ai mà phạm tội cô về tâu với Thiên Đình cho thu giam hồn phách, rồi cô hành cho dở điên dở dại, sau Vua truyền dân lập đền cô ở xứ Thanh, ngay trước đền là chín chiếc giếng tự nhiên do cô cai quản.

Còn có truyền thuyết về cô: Cô là Tiên Nữ hầu Mẫu trong đền Sòng , quản cai chín giếng, cô dạo chơi bốn phương khắp ngả trời Nam, sau về đến đất Thanh Hóa cảnh lạ vô biên, cô hài lòng liền hội họp thần nữ năm ba bạn cát, lấy gỗ cây sung làm nhà, còn cây si thì cô mắc võng, nhân dân cầu đảo linh ứng liền lập đền thờ là Đền Cô Chín ở Thanh Hóa, cách đền Sòng Sơn khoảng 30km. Khi ngự đồng cô mặc áo hồng phơn phớt màu đào phai, có khi cô múa quạt tiến Mẫu, múa cờ tiến Vua, cũng có khi cô thêu hoa dệt lụa, rồi lại múa cánh tiên. Ai cầu đảo cô đều sắm sửa lễ vật: Nón đỏ hài hoa vòng hồng để dâng cô đều được cô chứng minh. Ở một số địa phương đều thờ cô và tôn với các danh khác như Cô Chín Rồng, Cô Chín Suối nhưng chính đều là Cô Chín Sòng được thờ phụng.

Văn cô Chín:

Nguyên xưa giá ngự đền Sòng

Quyền cai cửu tỉnh hầu trong bơ tòa

Cây sung cô lấy làm nhà

Cây doi làm cửa trông ra ngoài đền

Thanh Hoa cảnh lạ vô biên

Đời vua Minh Mệnh lập đền thờ ngay

Mẫu thời ngự chín tầng mây

Cô nay mắc võng ngự rầy cây sung

Âm dương có mạch giao thông

Chín mươi chín giếng công đồng chảy ra

Đềnthờ đường cái vô qua

Lối vào Thánh Hóa lối ra Ninh Bình

Đồi ngang sơn thủy hữu tình

Đôi bên Long Hổ đua tranh chầu vào

Vốn xưa cô ngự Thiên Tào

Bởi sa chén ngọc cung cao đế đình

Cho nên cô mới giáng sinh

Tuổi vừa tám chín gia đình cònthơ

Trần gian uốn lưỡi đong đưa

Ai mà khôgn biết tính cô khó chiều

Có khi cô ngự cây kiêu

Ai đi đến đấy ra điều đơn sai

Cô về tâu Mẫu Thiên Đài

Thu giam hồn phách bỏ ngoài giang tân

Làm cho mê mẩn tâm thần

Làm cho chuyển động tấm thân mơ màng

Biết ra phải đến kêu van

Cô tha thời được bình an lại lành

Tiên cô có phép tàng hình

Sai năm quan tướng lôi đình ở trong

Pháp cô lục trí thần thông

Cô ảnh đầu đồng xem bói được minh

Ai mà lễ bái tâmthành

VIệc gì cô cũng chứng minh phán truyền

Du ai tiến cúng về đền

Mùi hương thấu đến tự nhiên cô về

Hương xông thơm ngát bốn bề

Ngự đồng truyền phán việc gì chẳng sai

Ai mà xem bói cầu tài

Cùng trong gia sự chẳng sai chút nào

Âm dương phần mộ thấp cao

Cô nay soi xét việc nào chẳng sai

Pháp cô linh ứng đại tài

Tam tòa lục bộ khâm sai động đình

Du ai đổi số nhân sinh

Tuy rằng chữ thập cải hình chữ thiên

Phúc cho vô lượng vô biên

Sai năm quan tướng về miền cây thông

Có khi cô hiện thung dung

Dạo chơi khắp hết đàng trong đàng ngoài

Khi cô ngự cảnh bồng lai

Giả người thục nữ trêu người tình nhân

Cát đằng duyên hợp tấn tần

Dong chơi khắp hết hải thầnngao du

Khi về cực lạc tây cù

Phủ Nghĩa cho đến Đông phù giáp ba

Phủ Giầy chốn ấy bao xa

Lên tâu xuống ruộng vào ra vẹn mười

Có khi biến hiện ra người

Thảnh thơi cô lại ngự đồi cây thông

Đàng ngoài cho chí đàng trong

Ai mà biết đến cô Sòng độ cho

Làm Bình An Tử Vi đệ tử thánh cô

Dâng văn sự tích thỉnh cô giúp đền

Cô theo hầu Chầu Mười Mỏ Ba , giúp vua đánh giặc Ngô ,khi ngự về cô mặc áo vàng cầm cung kiếm cưỡi trên mình ngựa theo chầu bà xông pha trận mạc , sau này cô cũng được thờ tại đền Chầu Mười

Cô theo hầu Chầu Mười Mỏ Ba , giúp vua đánh giặc Ngô ,khi ngự về cô mặc áo vàng cầm cung kiếm cưỡi trên mình ngựa theo chầu bà xông pha trận mạc , sau này cô cũng được thờ tại đền Chầu Mười.

Cô là một trong hai chị em ở Cam Đuờng hiển thánh sau bị cướp giết trên đường buôn bán. Được thờ cạnh Cô Đôi Cam Đường.

Là các vị cậu chết trẻ, tinh nghịch, thường phù hộ cho các gia đình buôn bán cũng như những người muốn cầu học hành. Tứ Phủ Thánh Cậu gồm

1. Cậu Hoàng Cả

Múa hèo, cờ kiếm.

2. Cậu Hoàng Đôi

Múa hèo.

3. Cậu Hoàng Bơ

Múa hèo, bắt cá, bắt tiền.

4. Cậu Hoàng Tư

Múa hèo, múa gạy.

5. Cậu Bé

Múa hèo, sư tử, bắn tên.

a, Cậu Bé Đồi Ngang (Cậu Hoàng Quận)

b, Cậu Bé Đồi Non

Ngoài ra ở mỗi bản đền lại có một cậu bé coi giữ gọi là cậu bé bản đền, trong đó thường hay ngự đồng như : Cậu Bé Phủ Bóng, Cậu Bé Đông Cuông ….

Các cậu về thương mặc áo cánh các màu ứng với mỗi giá, đầu vấn khăn, hai bên tay thường có hoa cài, chân quấn xà cạp, đi giày thêu. Các cậu về thường làm lễ tấu rồi đi hèo hoặc múa lân

Ông hổ 

Trong điện thần Đạo Mẫu có thờ Ngũ Hổ, biểu tượng Sơn thần, trấn giữ Ngũ Phương.

Tượng Ngũ Hổ thường được thờ ở Hạ Ban, tức bàn thờ phía dưới của ban thờ Công Đồng. Lễ vật dâng thường là thịt sống cũng có khi thần Ngũ Hổ nhập đồng.

	Hắc Hổ trấn giữ phương bắc
Bạch Hổ trấn giữ phương tây	Hoàng Hổ trấn giữ trung tâm	Thanh Hổ trấn giữ phương đông
	Xích Hổ trấn giữ phương nam